THPT Quốc Gia năm 2023-2027
Mùa tuyển sinh 2025 cho thấy nhiều đổi mới tích cực trong cách xét tuyển đại học. Tuy nhiên, việc thiếu chuẩn hóa, tình trạng lọc ảo kéo dài và sự cố kỹ thuật cho thấy hệ thống vẫn cần cải thiện để công bằng và minh bạch hơn.
- Mức học phí khối ngành Kinh tế năm 2025 tại các trường đại học
- Mức chênh lệch điểm chuẩn ngành Dược học năm 2025
Đổi mới trong tuyển sinh: Bước tiến nhưng thiếu chuẩn hóa và công bằng
Mùa tuyển sinh đại học 2025 đánh dấu một giai đoạn đổi mới mạnh mẽ. Các phương thức xét tuyển được quy về chung một thang điểm, tạo sự minh bạch hơn và mở rộng cơ hội cho thí sinh. Việc đa dạng hóa kênh xét tuyển, từ học bạ, chứng chỉ ngoại ngữ đến kỳ thi tốt nghiệp THPT, đã giúp học sinh không còn phụ thuộc hoàn toàn vào một kỳ thi duy nhất. Đồng thời, quyền tự chủ tuyển sinh được tăng cường, buộc các trường công khai chỉ tiêu và chịu trách nhiệm giải trình.
Tuy nhiên, những đổi mới này lại thiếu khung chuẩn quốc gia để định hướng. Mỗi trường có cách quy đổi riêng cho chứng chỉ ngoại ngữ, học bạ hoặc kết quả thi riêng, dẫn tới chênh lệch và gây ra nghi ngờ về tính minh bạch. Đặc biệt, việc cộng điểm từ chứng chỉ ngoại ngữ trở thành bất cập, khi ưu thế nghiêng hẳn về nhóm thí sinh thành thị có điều kiện kinh tế tốt hơn. Điều này làm dấy lên lo ngại về sự thiếu công bằng trong tiếp cận giáo dục đại học.
Có thể thấy, xét tuyển năm nay “dám nghĩ, dám làm” để tạo thay đổi, nhưng thiếu nền tảng khoa học và chuẩn hóa. Nếu không được khắc phục, những bất cập này sẽ làm suy giảm niềm tin xã hội và đi ngược lại mục tiêu công bằng trong giáo dục.
Lọc ảo kéo dài và những bất cập trong tổ chức kỹ thuật
Một trong những vấn đề nổi cộm của mùa tuyển sinh là tình trạng lọc ảo phức tạp. Quá trình xét tuyển phải chạy nhiều vòng mới cho ra kết quả cuối cùng, kéo theo việc công bố điểm chuẩn bị chậm trễ. Trong khi đó, hệ thống kỹ thuật nhiều lần gặp sự cố, khiến thí sinh không tra cứu được kết quả đúng thời hạn. Những trục trặc này không chỉ tạo áp lực tâm lý mà còn làm giảm niềm tin vào tính hiện đại của hệ thống tuyển sinh.
Bên cạnh đó, số lượng nguyện vọng đăng ký tăng đột biến, dẫn tới tỷ lệ “ảo” cao hơn. Việc thí sinh đăng ký hàng loạt nguyện vọng theo kiểu “quăng chài, giăng câu” làm xã hội thêm bất an, đồng thời gia tăng chi phí quản lý và gánh nặng cho các trường. Cùng lúc, chính sách ưu tiên khu vực bị siết lại, trong khi lợi thế từ học bạ và chứng chỉ quốc tế lại tập trung vào học sinh thành phố. Kết quả là học sinh nông thôn, vốn đã khó khăn hơn, lại mất đi “lá chắn” nhỏ nhoi để cạnh tranh. Điều này cũng đặt ra yêu cầu các trường, trong đó có Cao đẳng Y Dược Sài Gòn, phải tính toán giải pháp tuyển sinh hợp lý, tránh để tỷ lệ ảo làm ảnh hưởng đến chất lượng đầu vào.
Những bất ổn trong kỹ thuật và sự bất cân bằng xã hội cho thấy hệ thống tuyển sinh hiện nay chưa thực sự tiệm cận chuẩn mực của một nền giáo dục đại học hiện đại. Nếu không sớm cải thiện, tình trạng lọc ảo kéo dài và lỗi kỹ thuật tái diễn sẽ tiếp tục gây tổn hại đến sự minh bạch cũng như công bằng.
Cần chuẩn hóa, minh bạch và đồng bộ để cải cách bền vững
Từ những vấn đề nổi lên trong mùa tuyển sinh năm nay, có thể rút ra nhiều bài học quan trọng. Trước hết, cần xây dựng một khung quy đổi quốc gia thống nhất, đảm bảo các phương thức xét tuyển được đặt trong cùng một hệ quy chiếu. Việc dùng chứng chỉ ngoại ngữ cần trả về đúng giá trị thực tế: miễn hoặc thay thế học phần tiếng Anh trong bậc đại học, thay vì trở thành “vé ưu tiên” đầu vào. Chỉ khi có chuẩn chung, các trường mới vận hành thống nhất, minh bạch và hạn chế lạm phát điểm chuẩn.
Song song đó, minh bạch phải trở thành nguyên tắc bất di bất dịch. Các trường được trao quyền tự chủ cần công khai chỉ tiêu, tỷ lệ xét tuyển, phương thức sử dụng và có trách nhiệm giải trình trước xã hội. Điều này không chỉ nâng cao trách nhiệm của nhà trường mà còn giúp thí sinh và phụ huynh yên tâm hơn trong quá trình lựa chọn.
Một hệ thống tuyển sinh hiện đại cũng cần sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ hạ tầng công nghệ. Đầu tư vào nền tảng kỹ thuật để xử lý lọc ảo nhanh chóng, giảm thiểu sự cố và đảm bảo tính chính xác là yêu cầu bắt buộc. Đồng thời, chính sách ưu tiên cần được thiết kế lại để học sinh vùng khó khăn không bị bỏ lại phía sau, ví dụ như tăng cơ hội tiếp cận các kỳ thi đánh giá năng lực cho học sinh nông thôn. Đây cũng là hướng đi mà nhiều trường, trong đó có Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, cần tính tới để đảm bảo cơ hội học tập công bằng cho mọi thí sinh.
Cuối cùng, mục tiêu của cải cách tuyển sinh không chỉ là thay đổi hình thức mà phải hướng tới sự công bằng, bền vững và nâng cao chất lượng nhân lực quốc gia. Chỉ khi tuyển sinh được chuẩn hóa, minh bạch và đồng bộ, giáo dục đại học mới thực sự khẳng định uy tín bằng chính chất lượng đào tạo, và thí sinh mới yên tâm rằng nỗ lực học tập của mình được đánh giá công bằng, không phụ thuộc may rủi.
